Wojenne tajemnice - WARSZAWA i OKOLICE

burza

Tym razem przedstawiam zdjęcia z niezwykle ciekawego miejsca w centrum Gdańska. Jest to Grodzisko - miejsce, które od niedawna zostało wspaniale przygotowane dla turystów. Niegdyś (a wkleję niedługo zdjęcia z dawnych lat) było zaśmieconym punktem spotkań, jak to mówiono, "marginesu społecznego i narkomanów", gdzie leżały sterty butelek i strzykawek. Natomiast obecnie cieszy oko piękna położona w tym roku murawa, odnowione obiekty, w których znajdziecie wystawę broni i strojów z czasów napoleońskich. Prace remontowe są ciągle w toku, także kolejne budynki będą udostępniane. Dodatkowo znajduje się tam także punkt widokowy z Krzyżem Milenijnym, skąd roztacza się wspaniała panorama całego Gdańska, skąd można obserwować starówkę, dźwigi w porcie, itp. Znajdujące się tam drewniane ławki i stoliki dają możliwość odpoczynku w takim ślicznym miejscu.

Koszary schronowe:

Krzyż milenijny:

Panorama Gdańska - widok spod krzyża:

Mały majdan:

Remiza artyleryjska:

Obecna wystawa:

Widok w stronę schronów Niskiego Czoła Kurkowego:

Widok na Wysokie Czoło Kurkowe:

Wozownia artyleryjska i schrony:

Schron-wartownia:

Data powstania:

Tablica informacyjna:

Jedna z ozdobnych płyt kanalizacyjnych:

Poterna prowadząca z Niskiego Czoła Kurkowego:

Koszary na Majdanie:

Tablica informacyjna:

Reduta Napoleońska:

Brama Północna:

WERTTREW

Dopiero teraz tu zaglądnąłem (ale wstyd Sad

) i bardzo mi się Twoje zdjęcia podobają. Ekstra miejsce, "zamiecione i przygotowane dla turystów". Kurcze, ile w naszych miastach jest ciekawego do zobaczenia, jak się człowiek przemieści "troszkę w bok" utartych szlaków turystycznych! Cool

foq

Sukcesywnie przeglądam pominięte uprzednio z braku czasu wpisy i podobnie jak Werttrew zafascynowany jestem pięknem przedstawionego obiektu oraz jakością samych zdjęć Burzy. Niesamowite jest zwłaszcza to rewelacyjne, "plastyczne" oddanie rzeźby terenu. W samo południe, w spiekocie lipcowego słońca, ba, wręcz pod to słońce - to Olympus do spółki z programem kreatywnym dla głębi ostrości dają takie efekty? [podejrzałem exifa Wink

] Dla mnie i mojego sprzętu to właśnie pięta achillesowa: oddać czytelnie rzeźbę terenu, zwłaszcza w samo południe..

A wracając do obiektu: fascynuje mnie pruska architektura forteczna, a także wiele innych dziedzin i aspektów pruskiej wojskowości końca XIX i początku XX wieku. Dzięki Burzo za piękne fotoreportaże i ciekawe informacje, człowiek nie ruszając się z domu ma możliwość przeniesienia się o setki kilometrów, a uruchamiając wyobraźnię także o całe stulecie. Może za jakiś czas wygospodaruję trochę czasu by przejrzeć i co nieco wyszperać ze swojego fotoarchiwum, by w efekcie móc zaprosić was na wycieczkę po wybranych liniach mazurskich umocnień..

I jeszcze pytanie: te ziemne obwałowania zostały "nadsypane" na stropach niżej położonych kondygnacji fortu ? Czy wiadomo które z nich są elementem baterii artyleryjskiej, a które "tylko" wałami piechoty? To samo dotyczy przynależnych im ceglanych budowli: niektóre umiejscowione są jakby w poprzecznicach - czy to jakiś rodzaj schronów pogotowia czy tylko naziemne zabezpieczenie komunikacji z niższych kondygnacji na wały piechoty? Na jednym ze zdjęć jest inna grupa "schronów", z centralnym wejściem i dwoma otworami (oknami) po ich bokach, zamykanych okiennicami, ze sporym ziemnym nasypem na stropie - czy to właśnie nie jest przypadkiem działobitnia i schrony amunicyjne? Może napisz Burzo kilka słów co przedstawiają fotki, jesli oczywiście posiadasz te informacje.

burza

Witam! Bardzo mi miło, że moje zdjęcia kogoś zainteresowały. Mój aparat to Olympus SP-560 UZ, zakupiony parę miesięcy temu. Jest niesamowity, uczę się nadal jego obsługi.
Co do odpowiedzi na Twoje pytania, w ten weeekend postaram sie obszerniej napisać na ten temat oraz wrzucę znalezione przeze mnie starsze zdjęcia fortu.
Serdecznie pozdrawiam.
Burza.

burza

Wrzucam zdjęcia z dawnych lat, kiedy Grodzisko było jeszcze bardzo zaniedbane. Zdjęcia są w niezbyt dobrym stanie, robione najzwyklejszym "cykaczem". Z moich obserwacji po porównaniu zdjęć, wynika, że cała część Baterii Moździerzy, Kaponiera Środkowa oraz Galeria Przeciwskarpowa są na razie niedostępne dla turystów. Większa część obszaru fortu Grodzisko jest już odrestaurowana, jednak te właśnie partie są jeszcze niedostępne. Na moich dawnych zdjęciach widać, że są to również bardzo ciekawe obiekty i mam nadzieję, że już za rok będą ogólnodostępne.

Foq – Twoje pytania są bardzo specjalistyczne, jak na moją niewielką wiedzę o forcie Smile

, zatem pozwoliłam sobie zadać je specjaliście od tego terenu. Jeśli mi odpisze, to dam znać. Też mnie ciekawiła ta sprawa z uformowaniem terenu, wędrując tamtędy ma się wrażenie, że pod spodem znajdują się niżej położone pomieszczenia, tak nienaturalnie równo są rozłożone te nasypy.
Natomiast jeśli jeszcze nie widziałeś tej stronki [link widoczny dla zalogowanych] to bardzo polecam – są na niej opisy wszystkich budynków i budowli fortu, wraz z wyszczególnieniem konstrukcji, schematami, przekrojami, funkcją i stanem zachowania. Może tam znajdziesz jakieś dodatkowe ciekawe informacje.

Galeria Przeciwskarpowa Kaponiery Środkowej:

Kaponiera Południowa z Poterną:

burza

Wracam do pytania zadanego przez foq'a:
Ta strona powinna Cię zainteresować, właśnie otrzymałam link od jednej osoby, zaznajomionej z tematem Grodziska, nie miała jeszcze czasu odpisać na podesłane przeze mnie pytania odnośnie architektury interesującego Cię terenu, więc cierpliwie czekam, ale podrzuciła ten właśnie link:

[link widoczny dla zalogowanych]

Jest tam dosłownie wszystko: archiwalne zdjęcia dawnego wyglądu budynków, rewelacyjnie dokładna mapa, zdjęcia uwieczniające poszczególne etapy odbudowy i renowacji dzień po dniu. Warto zaglądnąć. Dzięki tej stronie mogłam wreszcie dokończyć opisywanie moich zdjęć.

burza

Otrzmałam odpowiedź odnośnie pytań zadanych przez foq'a. Pan Andrzej, który na podanej wcześniej przeze mnie stronie, relacjonuje postępy w renowacji Grodziska odpisał mi następująco:

""Czy te ziemne obwałowania zostały "nadsypane" na stropach niżej położonych kondygnacji fortu? Czy wiadomo które z nich są elementem baterii artyleryjskiej, a które "tylko" wałami piechoty?"

Rozumiem, że to dotyczy całości Grodziska. Szczerze mówiąc słabo orientuję się w fortecznej terminologii, więc nie wiem czy poprawnie rozumiem pytanie, ale wg mojej wiedzy artylerii służyła nie tylko zajmująca centralne miejsce Redita Napoleońska (z kazamatami artyleryjskimi), ale też Bastion Jerozolimski (z Remizą Artyleryjską). Nie mam pojęcia czy moździerze zalicza się do artylerii ale jeśli tak to i Bateria Moździerzy przy Kaponierze Środkowej. Cały obszar fortu był chyba przystosowany do użycia dział – system potern (chodników podziemnych) pozwalał na ich swobodne przetaczanie między poszczególnymi miejscami (Majdan-Bateria, Majdan-Niskie Czoło, Niskie Czoło-Kaponiera Pd). Nie wiem jak rozumieć pytanie o nadsypanie ziemi na niżej położone kondygnacje fortu – fort jako całość nie ma jednej podziemnej kondygnacji. Jest tu kilka obiektów nakrytych ziemią: poterny, kaponiery, Bateria i Galeria Strzelecka oraz Galeria Przeciwskarpowa Redity. Wydaje się, że Pani rozmówca postrzega Fort przez pryzmat typowych XIX-w. fortów które były zwartymi obiektami wznoszonymi często od zera, jak Szaniec Jezuicki. Grodzisko różni się od nich rozmiarem (jest większe) i tym, że powstawało w wyniku licznych przeobrażeń, etapami już od XVII w. Nie jest więc typowym fortem.

"To samo dotyczy przynależnych im ceglanych budowli: niektóre umiejscowione są jakby w poprzecznicach - czy to jakiś rodzaj schronów pogotowia czy tylko naziemne zabezpieczenie komunikacji z niższych kondygnacji na wały piechoty? Na jednym ze zdjęć jest inna grupa "schronów", z centralnym wejściem i dwoma otworami (oknami) po ich bokach, zamykanych okiennicami, ze sporym ziemnym nasypem na stropie - czy to właśnie nie jest przypadkiem działobitnia i schrony amunicyjne?"

Z opisu wnioskuję, że chodzi o te obiekty: [link widoczny dla zalogowanych] - Schrony-Remizy na Wysokim Czole Kurkowym. Nie chronią one żadnych zejść pod ziemię. Jedynym wyjątkiem, który można z nimi pomylić, jest wejście do klatki schodowej Galerii Strzeleckiej połączone z bramą poterny do Kaponiery Środkowej, na Niskim Czole. Pozostałe wejścia do obiektów podziemnych mają różne formy, ale nie przypominają opisanych Schronów-Remiz i znajdują się w niższych partiach fortu, nigdy w sąsiedztwie Schronów. Wydaje mi się, że „działobitnią” można nazwać Reditę Napoleońską, bo to było chyba główne stanowisko artylerii. [link widoczny dla zalogowanych]

Mam nadzieję, że moje odpowiedzi naprowadzą osoby zainteresowane na jakiś trop. Myślę, że spacer po grodzisku oraz przestudiowanie materiałów zebranych na stronie [link widoczny dla zalogowanych] są w stanie wiele wyjaśnić. Obecnie na Wysokim Czole, również w wymienianych Schronach, działa wystawa historyczna. W Schronie-Wartowni nad Poterną do Baterii Moździeży jest część poświęcona fortyfikacjom Grodziska z makietami 3 obiektów, w tym Redity. To również może być dobre źródło informacji, choć podane w przystępnej dla turystów formie. Na forum pojawił się również użytkownik Hagelsberger, który jest chyba historykiem i zajmuje się Fortem profesjonalnie. On będzie wiedział więcej, jeśli nie wszystko Smile

Wątek który prowadzę na forum Skyscrapercity.com [link widoczny dla zalogowanych] przydać się może w lepszej orientacji w terenie. "

foq

Wielkie dzięki Burzo za zaangażowanie i dalsze wyjaśnienia! Zdaje się, że nieświadomie przysporzyłem Ci trochę kłopotów - przepraszam.

Pobieżna lektura zasygnalizowanych materiałów skłania do przemyśleń, że aby poznać, ogarnąć wyobraźnią, uporządkować i usystematyzować wszystko to, co kryje sie pod pojęciem Grodziska należałoby zacząć od czasów dawniejszych i stopniowo, od początku śledzić rozwój tamtejszych fortyfikacji, dostojnie przechadzając się małymi kroczkami, z historią pod rękę. Inaczej łatwo o stłuczki i pomyłki, vide działalność w składzie porcelany Wink

Jednym słowem jest co robić w chwilach kiedy nie będzie co robić przez najbliższe lata, w której to sytuacji widzę szereg plusów dodatnich, ale niestety także pewne, chyba oczywiste, plusy ujemne Wink

Z tych samych powodów z wakacji na wakacje przekładam osobiste bliższe poznanie pokrewnego Grodzisku, mniejszego obiektu - Feste Boyen w Giżycku, koncentrując się chwilowo na wszystkim co łączy się jakoś z obiektami Pozycji Jezior Mazurskich, a ostatnio także Pozycji Szczycieńskiej. To także militarne relikty schyłku epoki Cesarstwa Niemieckiego, dzisiaj w przeważającej większości zniszczone, zapomniane, a przecież jakże wdzięczne dla fotografa, miłośnika starych pocztówek czy po prostu pasjonata historii.

Jeszcze raz dzięki, pozdrawiam
foq

burza

Dorzucam kilkadziesiąt nowych fotografii z fortu Grodzisko, miejsce to z roku na rok robi się coraz to ciekawsze, otwarte są kolejne wartownie, odrestaurowano baterię moździerzy, na która bardzo czekałam, także warto tam pojechać i przespacerować się po całym obszarze fortu.

Odkopana i odtworzona podstawa pod baterię Flak:

Napisy na cegłach, ukazujące pochodzenie z dwóch cegielni pomorskich z obszaru: Kolibek i Kokoszek:

Schrony na wale:

[link widoczny dla zalogowanych]

Stół Napoleona:

Otwarta w tym roku Bateria Moździerzy:

Kawałek Muru Carnota:

Berjer

Dołączam do wszystkich pochwał wyrażonych wyżej dla Burzy.

Jednocześnie myślę, że zagospodarowanie Twierdzy Gdańsk jest przykładem - jak powinna być zagospodarowana cała Cytadela Warszawska. To powinno być nie tylko nowoczesne muzeum ale również udostępnione turystom pomieszczenia forteczne. A u nas wydzielono dla muzeum tylko puste obecnie place po zniszczonych w czasie II w.św. koszarach. Cała infrastruktura forteczna i ocalałe budynki - w dalszym ciągu pozostaną we władaniu dotychczasowych gospodarzy. Wynika to z planów jakie opublikowano i konkursu na budowę muzeum WP.

wolero